Kişinin Üzünü Qırxmaq (2)

Haqqında “Marketing nədir, sualına cavab olan şirkət” demişdim Gillette-in. Mən ancaq Mach 3 hekayəsi ilə bunu belə düşünürəm. Beləliklə düz beş il gizli saxladığı Mach 3-ü 1998-ci ildə Amerikada bazara çıxardı Gillette. Sensor Excel-i il yarıma bütün dünya bazarında yerləşdirən Gillette bunu Mach 3 üçün daha qısa müddətdə etməliydi. Çünki; 1- Bütün dünyada səs küyə səbəb olmalı və tez müddətdə gəlir əldə etməliydi 2- Rəqiblərə bütün dünyada zərbə vurmalı və onlardan pay almalıydı ki, finansal cəhətdən də zərbə vurmuş olsun. Bu düşüncəyə nə deyirsiniz? Mən sadəcə alqışlayıram. Belə də oldu, cəmi bir il ərzində Mach 3 artıq dünyanın bütün bazarlarında satılmağa başlanılmışdı.

Bu 4P-nin 3-cü P-nə nümunədir, ancaq hələ nümunələr doludur. Gillette məhsulun qiymətinin müəyyənləşdirməsi üçün geniş testlər həyata keçirdi. Necə ki, adını qoymaq, dəyər ifadəsini müəyyənləşdirib yazmaq, formasını, ehtiyacları müəyyənləşdirmək üçün testlər etmişdi, qiyməti də uzun müddətli testlərdən sonra müəyyənləşdirdi. Məhz bu qədər testlərə və analizlərə dayandığına görə bu qədər böyük uğur qazandı. Məhz bunlara görə də “marketingi elmi əsaslarla tətbiq edən şirkət” adını da aldı.

Şirkətdə 225 Task Force kod adı ilə isethsal edilən Mach 3-ün bütün ömrü planlanmışdı. “Dünya artıq bir xalqdan ibarətdir” prinsipi ilə yanaşan Al Zeien, bütün dünyada eyni paketləmədən istifadə olunacağını da öz “dəstəsi” ilə qəraralaşdırmışdı. İtalyan, İspan, Rus və.s dillərə tərcümələrdə sözlərin çox uzanıb paketin üstündəki yazılarda çox fərqlilik olmaması üçün tərcümələrə də məhduduyyətlər gətirilmişdi; sözlər qısa olmalı idi. Belə də oldu.

Bütün marketing fəaliyyətləri haqqında şirkətin John Darman (Vice President of Business Management) Sensor və Sensor Excel-dən alınan və Mach 3 üçün istifadə olunmalı dərsləri belə qeyd edirdi;

1- Biz bazara məhsulu tez və ildırım sürətilə yaymağı planlaşdırmışdıq. Buna görə də istehsal gücümüz buna hazır olmalı idi.

2- Paketin üstündəki yazılar dünyada 30 dilə tərcümə olunmalı idi. Bütün dünya bazarına eyni paketlə şıxmalı idi. Buna görə də bütün satışa dəstək olan materiallar, kommunikasiya (paketləməni nəzərdə tutur) eyni olmalı idi.

3- Eyni zamanda bütün marketing və reklam fəaliyyətlərində dünyanın hər tərfində eyni mesajlar verilməli idi. Azca adaptasiya və tərcümələr xaric.

4- Qiymət elastik olmalı idi. Ancaq, bir şeyi yaddan çıxarmaq olmazdı; Gillette qiyməti hər bir istifadəşinin bir ildə neçə başlıq istifadə edəcəyini nəzərə alaraq müəyyənləşdirmişdi. Bu bütün dünyada prinsip olaraq qəbul edilməli idi.

Ad qoyma mərhələsi ise Vector, Synchro və.s ilə başladı, Mach 3 ilə bitdi.

Schick Quattro-nu bazara çıxardıqda isə sonradan “Marketing Solution for a Technical Problem” adlandırılan taktikanı işə saldılar. Gillette Schick Quattro-nu bazara çıxarmamışdan əvvəl “Ülgüclərin sayı hər şey demək deyil. Üz qırxmaq bir kültürdür və bu kültürü tamamlayan, üz qırxma işinin ustası olan, kişilərəmədən bunu etmə imkanı verən, üç ülgüclə də üzü qadınların xoşuna gələcək qədər əla qırxan alət” mesajını verən reklam kampaniyalarına başladı. Xatırlayırsınızsa Schick ilə açıq aşkar məzələnmişdi də, Gillette. Schick Quattro bazara çıxdıqdan sonra da davam edən bu kampaniya rəqəmlərlə də özünü göstərdi-Schick Quattro bazara çıxdığı dövrlərdə Mach 3 satışları 34% artmışdı. (Daha dogrusu Mach 3 turbo- Çünkü Marketing dahisi Gillette “yeni” mesajını da vermək üçün cüzi dəyişiklik etdiyi Turbo-nu bazara çıxarmışdı). Bu dövrdə isə şirkətin başında CEO artıq Jim Kilts idi. Məıhur Jim Kilts. Onun ğzü haqqında da uzun-uzun yazmaq olar.

Gillette-nin reklam kampaniyaları haqqında heç yazmadım, buna heç ehtiyac da yoxdur.
Mach 3-ün bütün mesajlarında ana faydanın və qadınların tər-təmiz qrxılmış üzü bəyənməsinin işarələri var. Gillette kişiləri hər tərəfdən “mühasirəyə” aldı. Bu qədər qısa. Yazmaq istəyən səhifə yazar tək bu haqda.

Bir cümlə ilə Wilkinson ilə mubarizəyə toxunum; öz aralarında razılaşıblar, Gillette qadınlara çox sataşmır, Wilkinson isə kişilərin üzləri ilə əlləşmir.

Bircə çənənin altında sağa əyri bitən tükləri düz qırxmağa da çarə tapsaydı bu Gillette.

Kişinin üzünü qırxmaq....(1)

Biz kişilər ağlımız azca kəsməyə başlayandan üzümüzü qırxmaq həvəsinə düşürük. Vaxt çatıb qırxmağa başlayandan sonra yavaş-yavaş həvəsdən düşürük. Sonra hətta nifrət də edirik. Hamımıza aid olmasa da çoxumuza aiddir. Bazar günü bir trainingdəyəm və mövzu da "Communication"la əlaqəlidir. Üzümü qırxdığım yerdə ağlıma gəldi Gillette-in bu mövzuda ad çıxarmış CEO-su Alfred M. Zeien. Ordan da başladım Gillette və onun məhsullarını fikirləşməyə. Çox geniş yazmayacam, çünki bir dəfə Audi haqqında geniş yazmaq istəmişdim baxdım başını ayağını yığa bilmirəm bir yerə. Mach 3 və digərləri haqqında yazsam yenə aləm qarışacaq bir-birinə. Gillette The Best a Man Can Get kişilər üçün markadır. Bunu açıq aşkar sloganında da göstərir. Şirkətin hazırda sahibi P&G-dir. Bu rəsmi hissəsi.
1901ci ildə King Camp Gillette tərəfindən ilk istehsaldan sonra, bugünə kimi Gillette fayda yaratmaq üçün çalışır. İstehsal etdiyi bütün məhsullarda yeni bir fayda və var olan hər hansı bir problemi ortadan qaldırmağa çalışan Gillette bunu çox gözəl bacarır. İlk iki ülgüclü üz qırxanı, Trac II, istehsal edən şirkət, Atra ilə bunu daha da inkişaf etdirdi və sonrasında Sensor, Sensor Excel və nəhayət Gillette Mach 3 ilə zirvəyə qalxdı. Mach 3-ün ərsəyə gəlməsi üçün 750 milyon dollar xərcləndi. O dövrlərdə CEO olan Zeien, şirkətin global inkişafında böyük addımlar atılması üçün lazım olan bütün fəaliyyətləri həyata keçirdi. İlk gündən, yəni 1993-cü ildən etibarən Mach 3 gizli saxlanıldı. Milyondan çox insanla dərin dərin görüşmələr keçirildi və bunlarla rəsmi müqavilə imzalandı, ki, heç həyat yoldaşlarına da bu barədə deməməli idi araşdırmada iştirak edənlər. Bunu necə kontrol etdiklərini isə bilmirəm. Bu o qədər gizli saxlanırdı ki, hətta səhmdar Warren Buffet (milyarder) bazara çıxarlmazdan cəmi 9 ay əvvəl məhsulu görmə imkanı tapdı. Gillette Mach 3 bir inqilab idi və xərclənən pullar geri qayıtmalı idi. Özü də dəfələrlə çox miqdarda. Elə də oldu, ilk 6 ayda 68 milyon dollar gəlir gətirdi. Mach 3-ə yenə qayıdacam, ancaq Gillette-nin kişilər üçün innovasiyasına azca toxunmadan keçə bilmirəm. Qadınlar üçün də bu maraqlıdır, çünki kişilərinin üzlərinin təmizliyi onlar üçün də çox əhəmiyyətlidir. Elə Gillette də bunu bildiyi üçün kişilərə mesajı dəqiq və iki nöqtədən göndərirdi.

1980-ci illərdə üz qırxan bazarı bir dəfə istifadə üçün alətlərlə dolu idi. BIC və başqa markalar fırtına kimi əsirdi. Gillette bu dövrdə kriz dövrlərini yaşayırdı və bundan çıxmağın yolu üz qırxma mədəniyyətini dəyişmək idi. Bunu indi başa düşürəm, amma bəlkə də Gillette CEO-su olsam o vaxt, bunu ağlım kəsməzdi. Kişilər üçün həqiqi mənada dəyər yartamaq lazım idi. Yüz faiz faydanı təmin edən dəyər. Üstəlik mənəvi tərəfini də gözdən qaçırmadan. Bu sadəcə möhtəşəm bir işdir.
Nəisə..Gillette haqqında onsuz da ikinci bölümü də yazacam. Halbuki, yazmağa başlayanda planım bir yazıda bitirmək idi. İndi baxıram ki, yazılası çox şey var. 750 milyon dollar təkcə Araşdırma İnkişaf (A&İ) üçün, 300 milyon dollar marketing fəaliyyətləri üçün pul xərclənən bir məhsuldan, bütün bunları bu qədər mükəmməl şəkildə hayata keçirən Gillette-dən, Schick-ı Marketinglə boğan markadan gedir söhbət. Baxıram yazı çox uzandı. Yenə başını ayağını yığa bilmədim. Növbəti yazıda hamısını bir-bir yazacam. Açıq aşkar "Marketing nədir?" sualının cavabını verən bir şirkətdən, bir markadan, bir məhsuldan danışacam gələn yazıda. Mən araşdırmağa başlamamışdan əvvəl Mach 3-üm ancaq üzümü qırxan alət idi, indi o mükəmməl bir Marketing nümunəsidir eyni zamanda. Taxtasından, dəmirindən yox, Marketing fəaliyyətini başdan aşağı necə təşkil ediblər, ondan yazacam.

Kişinin üzünü qırxmaq və ona bunu gülümsəyərək etmə imkanı yaratmaq...

Nolsun ki bilirəm?

Neçə gündür qaça-qaçdayam. Amma, bu qaça-qaçda beynimdə fikirləşdiyim iki mövzu da var idi. Vüsalla görüşməmizə qədər indi yazdığım mövzunu ikinci sırada fikirləşirdim. Sonra fikir dəyişdi. Çünki avtomatik olaraq beynimi daha çox bu mövzu məşğul etdi. Fikirləşdim görəsən nəyisə bilmək və onu hiss etmək, onu yaşamaq arasındakı fərq nədir? O qədər şey var ki, bilirəm, amma ya bacarmıram, ya imkan yoxdur deyə reallaşdırmıram, ya ümumiyyətlə bu mənim üçün mümkünsüdür. Mən elə gəlir ki, çoxlarımız üçün bu belədir. Marketinglə əlaqəli də eyni söz deyilə bilər. Əvvəlcə başlığı “Marketingi bilmək və marketingin nə olduğunu bilmək” kimi yazmışdım. Bax bu da misallardan biri. Management və İqtisadiyyat oxuyanların çoxu, marketing dərsi keçənlərin hamısı, “bu marketing nə olan şeydi axı durub oyturub millət bundan danışır” sualını soruşan hamı Marketingin nə olduğunu az çox bilir. 4P və ya 4P+P+P bilir və bəlkə də 4C də bilir. Nolsun ki? Bunu mən də bilirəm. Bilmək doğurdan da asandır. Bu tək Marketingə aid deyil, riyazi elmlər olsun, sosial elmlər olsun hamısında onunla bütünləşmə olmalıdır məncə. Mükəmməllik üçün bu olmalıdır. Biz tələbə olanda növbətçilik sistemi ilə yemək bişirirdik. Yeməyin nə olması çox da vacib deyil, amma o yeməyi həvəslə və ürəklə bişirməyənin yeməyi heç vaxt ürəyə yatmırdı. Nolsun ki, mədəmizdəki üsyanı yatırırdıq. Elm də onun kimidir məncə. İş də onun kimidir. Marketing başda olmaqla. Marketingdə maraqlı bir cəhət var; burada həmişə qarşılıqlı ünsiyyət şərtdir, analizlər, rəqabət strategiyaları, qiymət qoyma və qiymətin idarə olunması və.s və.i hamısının başlangıc nöqtəsində ünsiyyət durur. Bu mənə görədir. Müştəri durur. Müştəri ilə ünsiyyət durur. Onunla bütünləşmə durur. Kotleri əzbər, Levitti 99% bilsən yenə də mənasızdır, əgər müştəri ilə bütünləşmirsənsə. Mən demirəm ki, müştərini qaldır qoy təpənə, mənfəətindən keç ki, müştərini məmnun etmək lazımdı, YOX! Pulsuz müştəri məmnuniyyəti olar? Olmaz! Yəni mənə görə Marketingin daha çox məntiqə dayanan tərfəi finansal baxış, ürəyə dayanan tərəfi isə müştərilərlə bağlıdır. Bunun baltanı kökdən vurararaq qəbul etməyin.

Biraz klassikləşmiş də olsa mən də fikirləşirəm ki, əgər ortada bir eşq olmasa heç nəyin ən yaxşısı olmaq mümkün deyil. İçində insanlara qarşı bir eşq olmasa necə yaxşı həkim ola bilərsən? Mənə görə mümkün deyil ! Resept yazan robot kimi birşey olarsan! İçində insanlara qarşı eşq olmasa necə mükəmməl avtomobil dizayn edə bilərsən? Mümkün deyil! İçində uşaqlara qarşı eşq olmasa necə müəllim ola bilərsən? Mümükün deyil. İçində insanlara qarşı eşq olmasa necə yaxşı Marketolog olarsan? Mümükün deyil, deyil çünki, sən onu başa düşməlisən, girməlisən onun içinə, nəyi nə vaxt istədiyini bilməlisən deyil, nə qədər araşdırma aparırsan apar, onunla təmas olmasa, onunla qarşılıqlı ünsiyyət olmasa mümkün deyil. Avtomobillər tamamilə insan əlinin məhsuludur, onu dizayn edən mühəndis, daha da əvvəlində onun ilkin çizgilərini çəkən müəllif və.s hərəsi ona bir hiss qatırlar. Bu əslində bütün məhsullara aiddir. Mən avtomobildən yazıram, çünki onları sevirəm. Hər bir avtomobildə neçə dənə insanın hisslərindən, həyatından parçalar var. Nolsun ki robotlaşmış zavodda istehsal edilir. Bunun marketingi də elədir. Hiss etməsən quru sözdən başqa heçnə çıxmır ortaya. Hətta, bəzən iki insan iki fərqli hiss duyur onda və burada marketing fəaliyyətlərində də müzakirələr genişlənir. İnternetdə nə qədər şəkillərinə baxırsan bax, nə qədər texniki özəlliklərini oxuyursan oxu, heç olmasa bircə dəfə də olsun içərisinə girib oturmasan, ona toxunmasan hiss etməyin mümkün deyil. Marketingi bilmək doğurdan da, marketingin nə olduğunu bilməkdən çox fərqlidir. Mənim haqqında çox bəhs etdiyim İsmail KAYA hocam, marketingi bilən adamdır. Ona baxanda inanın bunu o dəqiqə hiss edir insan. İsmail hocama görə bu dünyada hərşey elə Marketingdir. Kaş mən də elə ola biləydim.

Bu yazını indi oturub söykəndiyim dirəyin dibində yazıram. Aeroportdayam. Oturmağa yer olmadı, kurtkamı qoydum altıma oturdum divarın dibində. Ürəyimə gələn bu olduğuna görə də bunu yazdım. Mən işin içərisində eşq olmayan heç bir uğurun var ola bilməyəcəyinə inanıram. Geri qalan hər şey, ama hər şey texniki işlərdir, ən başda hisslər, ünsiyyət və ondan yaranan eşq olmalıdır. Bunun adına eşq demirsinizsə başqa bir şey deyin.

Mən eşqin nə olduğunu bilən deyiləm, teorisindən anlamıram, hiss etdiyim hər şeyə ad da qoymuram, ama buna eşq dedim.

Bir dənə də “vs” çıxdı ortaya?

Kamilla xanım MAK Forumda suallarımıza cavabında (səhv etmirəmsə Shared Foldersin suallarına cavab idi) üç maddə halında caba yazmışdı və 3-cüsü “PR və marketing mütləq bir birindən ayrı olmalıdır” şəklində idi. O vaxt da, fikirləşdim görəsən Kamilla xanım niyə bu fikirdədir. Üzərində fikirləşməyə dəyən bir ifadədir əslində. Teoriyada nələr yazılırsa yazılsın, Kamilla xanım bu ölkədə ən çox adı hallanan PR mütəxəssislərindən biridir və Azercell kimi bir şirkətin PR meneceri olub. Və kifayət qədər də səsli küylü olub. Mən heç bizim sektorda işə başlamamışdan haqqında eşitmişdim. Demək istədiyim odur ki, əgər bir ifadəni yazıbsa deməli nəyəsə, nələrəsə əsaslanır. Təcrübəsi böyükdür, mütləq və mütləq o yaşadıqlarına əsaslanır. Bəlkə də o da vaxtilə mənim indi düşündüyüm kimi, PR-ın Marketingdən ayrı ola bilməyəcəyini fikirləşirmiş.

Mən niyə belə fikirləşirəm? PR marketingdə bir kommunikasiya vasitəsidir və məqsədi şirkət və ya o şirkətə aid olan marka haqqında cəmiyyətdə müsbət fikir formalaşdırmaqdır. Qısa yazdım tərifini. Marketingdə isə xüsusən də IMC (Integrated Marketing Communications) ortaya atıldıqdan sonra şirkətdən axan informasiyanın bütünlüyünün əhəmiyyəti çox danışılmağa başladı. Bizim (Mənim bildiyim bütün blogçuların) hamımızın da bu və ya digər formada Marketingə yanaşmada problemlərin, daha doğrusu dar yanaşmanın varlığından şikayətlərimizi oxumusunuz. Yəni ki, bu Marketing deyilən funksiyanın işi ancaq rəqib və müştəri analizi etmək deyil. O həm də, strategiyaların müəyyənləşdirilməsi, planlaması, tətbiqi və kontrolunda aktiv iştirak edən, hətta ən böyük rola malik olmalı olan bir funksiyadır. Beləliklə əgər biz Marketingin funksiya olaraq düzgün “yerləşdiyi” şirkətlərdə, hamıya agah olan strategiya, bunun planlaması və bu strategiy əsasında qurulan Marketing planı mövcuddur. Beləliklə strategiyanın formalaşmasında böyük rolu olan Marketing bu ana strategiya əsasında (Mən bəlkə də biraz fanatik yanaşıram, ancaq mənə elə gəlir ki, şirkətin bütün strategiyası elə Marketing strategiyasıdır) Marketin planını hazırlayır. Marketing planının içərisində isə kommunikasiyanın ayrıca geniş yazıldığını və ya yazılmalı olduğunu da bilirik. Madəm ki, PR da kommunikasiyanın bir vasitəsidir, mesaj göndərmə vasitəsidir, şirkət strategiyasını dəstəkləmə və missiyanı tamamlama üçün dəstəkçi vasitədir, onda necə olar ki, bu Marketingdən ayrı olsun? PR özü üçün ayrıca plan hazırlayacaq? Hazırlayacaqsa bunu nəyə və niyə hazırlayacaq? Marketinglə bərabər necə işləyəcək ki, bütünlüyü pozmasın? Hətta fikirləşsək ki, ayrıdır ancaq çox sıx əməkdaşlıq, məlumat paylaşımı, bərabər layihələr mövcuddur, bu heç olmasa prosesin uzadılması deyil? Proccess Management-i ortaya atan insanlar bu tipli şirkət daxili proseslərin qısaldılmasını əsas məqsəd ediblər. Bəs onda??

Kamilla xanımın bu yazını oxuyub, fikir bildirməsinə açığı çox da inanmıram. Ən azı ona görə ki, xanımın buna vaxtı olmaya bilər. Ancaq, mənə doğurdan da maraqlıdır, bu axı necə ola bilər ki, PR Marketingdən ayrı olsun? Bunu necə idarə etmək olar ki, bütünlük pozulmasın və gözün biri sağa, biri sola baxmasın? Heç olmasa özümüz müzakirə edərik, mən də başa düşərəm. Əslində reklam agentiliklərinin rolu başda olmaqla toxunmaq istədiyim çox məqam var idi, ancaq yazı çox uzandı. Elə burdaca kəsdim.

Bundan sonra “PR vs Marketing” yazısı yazsaq, bir nəfərin başına hava gələcək.

Ən Utanmaz.....

Q:Alooo. Hələ Yatmısan?.

K: Neçədə çıxmısan evdən?

Q: Yeddinin yarısında. Bir turist əncir yarpağını oğurladı. Səni oyandırmaq istədim.

K: Səndən ötrü indidən darıxıram

Q: Başqa şeyidən ötrü lap darıxacaqsan. Hamama baxmısan?

K: Niyə ki?

Q: Paco Rabbane parfümünü götürdüm.

K: Onu neynirsən? San Franciskoda saxladığın gizli sevgilinə verəcəksən?

Q: Bu gecə yatağa girəndə vücuduma sürtəcəm, sonra səninlə əlaqəli hər şeyi və dünənki gecəni xatırlayacam.

K: Səsinin məni nə hala gətirdiyini hiss edirsən?

Q: Xəyal quran tək sən deyiləsn. Kəsməliyəm. təyyarəm qalxır. Anonsu edildi.İknci gün gələcəm. Sənə nə gətirim?

K: Paco Rabbanemi, birdə əncir yarpağı.

Paco Rabbane-Kişilər üçün parfüm! Nəyi xatırlatdığı öz işinizdir.

(O dəqiqə bilinir ki, Azərbaycanlı fikirləşməyib bunu. Elə olsaydı yataqda qoyub gedən kişi olardı:)

Neçə gündür forumda da müzakirəsi gedir. Mən də əvvəlcə də yazmış olduğum bir mövzuya yenidən qayıtmaq istədim. Cinsi tərkibli reklamlar və ümumiyyətlə tək reklamlarda deyil, digər kommunikasiya vasitələri ilə bu tərkibdən istifadə çox yaygındır. Bunu onsuz da hamımız bilirik. Mənim yadımdadır reklam dərsində qadağan olunan reklamlara baxmışdıq. Əslində bunlar sadəcə bəzi ölkələrdə qadağan olunmuşdu. Sexual reklamlar idi. Məsəslən AXE-ın Rahibənin burnuna şəhvət hissləri oyanmasın deyə “şpilka2 taxan reklamı İtaliyada qadağan olunmuşdu. Digəri isə Fransada qadağan olunmuşdu, ancaq Hollandiyada yayınlanmışdı. Orada isə, qadın heykəlla oral sex edirdi sanki, ancaq reallıqda o sadəcə heykəlin üstünə düşən dondurmasını yalayırdı.

Dolce-nin bu yay istifadə etdiyi reklam isə bütün dünyada qadınların etirazına səbəb oldu;maçoluğa təşviq ittihamıyla. Reklamlardan nümunələr qalsın, müzakirəyə və başqa yazılara.

Yazını yazmaq üçün əslində "kaş elmi araşdırmalar tapaydım"dedim. Onu İstanbulda araşdıracam, tapsam yenə qayıdacam mövzuya. Ancaq, hələlik sərbəst agent MediaAnalyzer Inc.-in araşdırmasına əsaslanacam. 2003-cü ildə aparılan araşdırmalar əsasında CEO Karsten Weide “Sexdən istifadə ilə kişilərin satınalma meyllərini artıra bilərsiniz, ancaq bunun bədəlini də ödəyəcəksiniz;marka imici zədələnir. Böyük, əsasları oturmuş markalar ola bilsin ki heç ziyan görmür, ancaq markalaşma dövründə bu məsləhətli deyil” demişdi.

Ümumiyyətlə bütün araşdırmalarda kişilərin marka xatırlamaları, marakaya aid simvolları xatırlamaları qadınlara nisbətdə daha aşağıdır. MediaAnalyzer araşdırmasından da bu nəticə çıxdı. Araşdırmanın rəqəmlərini aşağıda oxuyacaqsınız. Ancaq, mən yenə də çıxan əsas nəticələri yazım: Sexual reklamların kişilərin və qadınların xüsusən də vizual xarırlamaları üzərində təsiri çoxdur. Kişilər sexual görüntülərə qadınlardan daha çox diqqət yetirir (çılpaq bədən, baldırlar, sinə, dodaq və.s). Kişilərdə bu reklamı bəyənməni, məhsulu bəyənməni, satın alma meylini artırsa da sexual reklamlar, markaya diqqəti azaldır. Marka unudulur. Məhz bu səbəbə görə bütün araşdırmalarda kişilərin markanı xatırlama nisbəti qadınlardan aşağıdır. Qadınlar isə əksinə sexual reklamları bəyənmir, istəmir. Kişilərin çoxu sexual reklamların cəmiyyətin əxlaqının və mövcud sisteminin zədələnməsinə təsirini qəbul etmir. Qadınların isə 58%-i reklamlarda həddindən çox sex istifadə olunduğunu və bunun sosial münasibətlərin çokməsində rolu olduğunu (40%) düşünür.

İndi isə bəzi rəqəmlər:

Sexual reklamları xoşlayıram-Kişilər 48%, Qadınlar 8%

Sex istifadə olunan reklamlar məni malı almağa məcbur edir- Kişilər 8%, Qadınlar 3%

Sexual reklamlar məni o mala heç olmasa baxmağa məcbur edir- Kişilər 63%, Qadınlar 28%

Reklamlarda həddindən çox sex istifadə olunur- Kişilər 29%, Qadınlar 58%

Reklamlarda sex əxlaqə mənəvi dəyərlərin korlanmasına səbəb olur- Kişilər 20%, Qadınlar 42%

Reklamlarda istifadə olunan qadın modellər qadını alçaldıcıdır- Kişilər 14%, Qadınlar 34%

Reklamlarda istifadə olunan kişi modellər kişini alçaldıcıdır - Kişilər 7%, Qadınlar 21%

Sexin çox istifadəsi əslində əxlaqı mənəvi dəyərlərin korlanmasının işarəsidir- Kişilər 20%, Qadınlar 43%

Reklamlara sexin istifadə olunması əslində bizim öz bədənimizlə və sexual qabiliyyətimizlə təbii münasibətimizin ifadəsidir- Kişilər 28%, Qadınlar 14%

Sexual reklamlardakı markanı daha çox xatırlayıram- Kişilər 33%, Qadınlar 11%

Uşaqların böyüməsində sexual reklamların təsirləri pisdir – Kişilər 24%, Qadınlar 44%

Maraqlı olan isə odur ki, kişilərin “bəli sexual reklamdakı markanı xatırlayıram”demə nisbəti 33% olsa da, testlərdə bu cəmi 9.8% olaraq müəyyənləşdirildi. MediaAnalyzer bunu “vampire effect”adlandırıb. Sex vampirdir, dişləyir və bəlkə də....

Bu araşdırma Amerikda aparılıb. Azərbaycanda çox daha fərqli nəticələrin çıxacağına inanıram, daha dogrusu gözlənilməz nəticə ola biləcəyi kimi, gözlənilən ancaq çox yüksək nisbətli rəqəmlər də çıxa bilər ortaya. Bir igid çıxsın, araşdırsın bunu.

Reklamlarda cinsəlliyin istifadəsinin əslində müzakirə dairəsi çox genişdir, necə ki forumda müzakirə olunur. Ancaq, buna çox fərqli aspektlər qatıla bilər. Yazmağa hələ çox şey var bu mövzuda. Erotik "balans"ın necə tənzimlənməsi də xüsusi əhəmiyyətlidir. Məsələn, GUCCI-nin mənim köhnə yazımda yerləşdirdiyim reklamı , yoxsa Dolce&Gabbana-nın reklamı daha çox diqqət çəkir? Hətta, kişilərin mi, yoxsa qadınların mı diqqətini çəkir?

Xalam yazıq mənə ona görə "Nəslimizin ən utanmaz adamı" deyir eee....

İlk Təbrik

8 Mart Münasibətilə bütün qadınlarımızı ürəkdən təbrik edirəm!



Qadınları çox sevirəm:) Ona görə də blogumda ilk dəfə bayram təbriki yayınlayıram.