Kasıbın xoşuna gəldi, bilirəm, Varlının halını da varlilar bilər

Bir müddət əvvəl Bülent Akgülə Porschenin Cayenni istehsalı və bunun markayla əlaqələri haqqında yazmağa söz vermişdim. Söz vermişdim deyəndə biraz böyük çıxır, guya yazdığım bir şey ifadə edir.

Mən də bir həftədir sağa sola baxıb bu mövzu ilə material oxumağa çalışıram.
Əvvəla onu deyim ki, Porsche Panamera adlı yeni bir dört qapı sedan coupe hazırlığındadır və bu yəqin ki, 2009-cu ildə satışa çıxarılacaq.

Wendelin Wiedeking, Porsche CEO-su, "Biz bu qərarı vermək üçün çox fikirləşdik" deyib. Cayenne Porsche-yə çox pul qazandırıb. Dəhşət çox. Nələr itirib Porsche bu həqiqətən də müzakirəyə açıqdır. Elə bir vəziyyət var ki, P.Kotler də desə ki, "Porsche-nin qərarı səhvdir" buna "qəti" etibar etmək olmaz. Çünki, ortada böyük bir bazar araşdırması yoxdur, maraknın imicinə zərər dəyib və ya dəyməyib bunu əsaslandırmaq çətindir. Bunu, hər halda illər sonra görəcəyik. Digər tərəfdən də, bunun adı strategiyadırsa, bu strategiyanın məqsədini də tam olaraq bilməliyik ki, şərhimizi də ona görə verək. Əgər Porsche, markanı exclusive sport car olmaqdan çıxarıb, sportiv xüsusiyyətlərə malik avtomobil imici qazandırmaq və bununla da Cayenne nümunəsində olduğu kimi çox pul qazanmaq istəyirsə bunun şərhi tamam fərqlidir. Vəziyyət həqiqətən də çox fərqli yanaşmalara açıqdır. Bazar elə vəziyyətdədir ki, bütün lüks markalar nələrəsə əl atırlar. Siz təsəvvür edin Mercedes Minivan, BMW Minivan (Özləri yox bu minivan deyil desələrdə, minivandır. Nala mıxa vurmağın mənası yoxdur), Jaguar SUV istehsal etmək niyətindədir. Mercedes reallaşdırıb artıq.
Porscheyə geri qayıdıram. Markanın bugünə qədər olan imici əsas Porsche müştəriləri nəzdində məncə zədələndi vəya dəyişdi. "Varlılar" 911 üçün pul ödəyəndə onun təkcə motorunun gücü, dizaynı, sürüş göstəriciləri üçün 100 minləri gözdən çıxarmırdılar. Onu "exclusive" olduğu üçün alırdılar. Porsche sport car idi yoxsa sport cardır? Bax əsas məsələ bundadır. Porsche marka olaraq artıq çox da exclusive deyil. Çünki onun Cayenne və Panamerasının 100 000 ədəd satılacağına heç kim şüphə etmir. 100 Min ədəd satılan avtomobil markası isə mümkün deyil ki, exclusive olsun. Azərbaycanda Cayenne çoxdur, küçələrdə çox rastlaya bilərsiniz. Ancaq, burada biraz Porscheyə bu qərarı verməkdə əsas təşkil edən şey 911, Boxter və Cayman kimi modellərin az qala başlı başına bir marka halına gəlməsidir. Mənə belə gəlir şəxsən. Çünki, nə qədər Cayenne hamıya açıq olsa da, 911 GT2 hələ də hamıya açıq deyil.Biraz rəqiblərə baxaq sonra daha da dəqiqləşdirək. Cayenne-nin rəqibləri hazırda bazarda əsasən X5, Q7, Range Rover Sport-dur. Burada kimsə yox bunların biri mid-size, digəri big-size modeldir deyə bilər, ancaq yaddan çıxarmayaq ki, əsas olan müştərinin gözündəki yerdir.
Panameranın rəqibləri isə aşağıdan Mercedes CLS, BMW 6 Series yuxarıdan isə Bentley Continental GT, Maseratti Quattrope olacaq. Buradan da görüldüyü kimi artiq Porschenin rəqibləri arasında çoxlarının sahib ola bildiyi (Azərbaycanda hər küçədə yüz dənə görə bildiyimiz) Mercedes və BMW də var. Nə qədər bu markaların adlarını çəkdiyim modelləri bahalı və hər küçədə görülməyən modellər olsa da, bunlar exclusive deyil. Yəni, Ferrari, Laborghini, Lotus kimi ultra sport deyil. Marka çox yayılıb. Çoxlarına yayılıb.
Ən başda onsuz da qeyd etmişdirm ki, bu məsələ haqqında istənilən yazı hələlik subjektivdir. Mənim şəxsi fikrim bir uzun cümlə ilə belədir; Porsche artiq əl çatmaz deyil, bəlkə bir gün mən də ala bilərəm, ancaq Cayenne-nə qədər belə fikirləşmirdim, Porsche təkfunksiyalılığını itirib, artıq çoxfunksiyalı Cayenne və Panamera da var və mən buna sahib ola bilərəm, mənim kimi düşünən yüz minlər insan var bəlkə də, deməli artiq Porsche əvvəlki əlçatmaz Porsche deyil, o artiq əl çatan Audi rəqibidir, mən isə bir AUDI heyranı olaraq həyatda Porsche-yə belə olan halda pul vermərəm.
Bu yazının çox çatışmazlıqları var, indi mənim əsas istəyim sizin öz şərhlərinizlə yazını tamamlamağınızdır.