Eurax
Marketing Dəftəri Azərbaycan Dilində Yazılan İlk Marketinq Bloqudur!

Dec 12, 2007

Ayı Aptek

Almalı marketin logosundakı kirpi niyə ordadı bilmirəm. Əslində MAK almalı marketin məsul şəxləri ilə bir söhbət təşkil edə bilsə əla olardı. Yəni niyə məhz kirpi? O qədər heyvan, həşərat var ki bu məmləkətdə...
Amma, Almalı hələ yaxşıdır, pis yaxşı bir logosu var, bir "heyvanı" var, bəs bizim aptekçilər neyləsin? Bu yazıqların nə logosu var, nə də heyvanları. Marketlər əvvəllər də var idi, hamısının da satışları əla idi. Almalı market, çıxdı bazara, pis yaxşı özünün logosu ilə, özünün adı ilə, özünün sistemi ilə. Daha münasib qiymətlərlə orta təbəqəyə xitab edən marketdir. İndi o da əla qazanır.

Apteklərdə bir "qanuna" əsasən hamı eyni logonu istifadə etməlidir. Mən ilk dəfə Bakıya təxminən bir il fasilədən sonra qayıdanda gördüm aptekləri, öz-özümə dedim "Kimsə bütün bazarı aldı əlinə". Sən demə məsələ başqa imiş. Bu bir "qərara"əsasən belə "formaya düşüb".
Apteklər də bir gəlir mənbəyidir. Onun da ilkin sərmayəsi, rəsmi qeydiyyatı, özünə aid sənədləri var. Yadımdan çıxdı onu qeyd edim ki, onların da öz aralarında rəqabətləri var və olmalıdır. Çünki, bu biznesdən də gəlir əldə etmək istəyənlərin sayı çoxdur. Bunların da öz arasında özünəməxsusluğu ilə seçilən, daha yaxşı xidmət göstərən, daha fərqli cəhətləri olanı mütləq olmalıdır. ancaq, yazıqların işi çətindir.

Özlərinə aid logoları yoxdur. Çünki, bunlar üçün logonu kimsə hazırlayıb və hamısı da eyni logonu istifadə edir. Hesab edin ki, bir aptek bütün dərmanlar üçün (tibbi terminologiyaya aid səhvlərim olsa bağışlayın) öz saxlama şəraitinə uyğun saxlama sistemi hazırlayıb. Bütün dərmanların istifadə qaydaları üçün xüsusi bir təlimat sistemi təklif edir, heçbir halda saxta dərman satmır, 24 saat işləyir, gecələri özünün həkim növbətçisi də var......Yəni, bu bizim "ayı aptek" (bunun da adını AYI APTEK qoyaq) digərlərindən həqiqətən də fərqlənir. Bütün bu fərqlənmə ilə özünü insanlara necə tanıtsın? Hamı deyəcək ki, onsuz da millət özü onu tez tanıyacaq. Ağızdan Ağıza Marketing işləyəcək deyəcəksiniz. İşləsin, işləyəcək, bəs digərləri? Bu bəs edəcək? Etməyəcək! Bəlkə adam bir agentliklə anlaşıb xüsusi bir yerləşdirmə etmək istəyir. Bunu təkcə "söz söhbət"lə etmək mümkün deyil axı və ya çox çətindir.

İmkan versələr bəlkə də bu apteklər arasından bir "AYI APTEK" çıxar. Onun da logosunda ağzında armud olan ayı olar!

13 comments:

Aygün İslamzadə said...

Ela. Bununla raziyam ki, bu shekilde apteklerin ozlerini bazarda yerleshdirme ve ferqlendirme kimi cehetleri elinden alinir. Amma bir terefden yaxshi olan budur ki, tanimadigin eraziye dushdukde daha axtarisha chixib, butun ayi ve ya shirlere baxmirsan ki, hansinin arxasindaki aptekdir, konkret bilirsen ki, yashil ve ag ishareli bir yerde aptel olacaq. Bir az cumle uzun oldu, ona gore de tam anlashildi ya yox, bilmirem. Amma meselen chox goze charpmayan apteklere hech dozumum yoxdur.
Almaliya geldikde ise, bu kirpi sovet cizgi filmlerden qalma bir personajdir. Kirpidirse, mutleq alma yemelidir ve onu belinde dashimalidir. Sovetin hansi cizgi filmine tamasha etsek bunun shahidi olariq.

Rüstəm Məmmədov said...

Aygün, əvvəla Almalı market logosu haqqında məlumata görə çox sağol. Mən uşaqlıqda da cizgi filmlərinə baxmağa çox fürsət tapmadığıma görə orasını heç fikirləşməmişdim. Senin yazından sonra "həəəəə" dedim:)

Apteklər üçün yenə bir standart qəbul etmək olar.Əvvəllər də bilirsən ki,bütün apteklərdə istifadə olunan bir işarə var idi, ilan nəyinsə başına dolanmışdı:) Yenə də belə bir sistem tətbiq oluna bilər əlbəttə, ancaq hamını eyni qəlibə doldurmaq yazımda da ifadə etdiyim kimi düzgün deyil. Təbii ki, fikirdir. Fikirlər də kim nə deyirsə desin, objektiv ola bilməz. Mütləq subjektivdir.

Dərin hörmətlə,

Anonymous said...

İmkan versələr bəlkə də bu apteklər arasından bir "AYI APTEK" çıxar. Onun da logosunda ağzında armud olan ayı olar! ;) :))))))

Indi esasen sahibkarliqla ve xirda biznezle meshgul olan insanlar daha chox yuvarlaqlashdirilmish sade adlarla ve eyni ad altinda vergi orqanlarinin uchotundan kechmish indentificasiya kodu ile fealiyyet gosterirler.Inanin ele gulunc adla gelib hansisa yerde hesab achanda ve ya qeydiyyatdan kechib sovdeleshme aparanda adamin ele muessise ve teshkilatlara gulmeyi gelir.Tebii ki, Azerbaycanin butun muessise ve teskilatlarina o cumleden,xirda biznes obyektlerine shamil oluna bilmez yazdiqlarim.Amma elelerine rast gelirsen ki, mena etibari ile adamda derin sual yaranir ve cavab axtarmali olursan.Axtarib tapmayanda da gulmekden bashqa bir cavab olmur ortada. Meselen, adice "Kurtlar Vadisi"nin yapimchilari hansisa adla Turkiyenin resmi ve verqi orqanlarindan qeydiyyatdan kechmish olduqlari halda Azerbaycanda"agildan dolu olan bir neche adam" bir basha ve tam olaraq ve eyni zamanda, fikirleshmeden elecede, fealiyyet gosterdiyi hansisa sektora uygun gelmediyi halda"KurtlarVadisi"MMC adi ile hansisa orqanlardan qeydiyyatdan kechirler.Fealiyyet noooul sooonra,hech ne,gedib taxta-shalban sexinde istehsalla meshgul olurlar.Bax, burda da Rustem, sual yaranmish olur ecaba bunlarin qoyduqlari adla gosterdiyi fealiyyet ve ya xidmet hansi meqsede qulluq edir ve neye uygun gelir? Chox gulunc yeni!Hetta, hamida bir shubhe yarandi ki,tebii ki,sarcasmla bele desek duzgun chixar zarafatla fikirlerini dile getirdiler ki"Allah bilir 1-ci dovlet orqanlarindan qeydiyyatdan kechmek evezine, chashib 100% polisin "qeydiyyatindan" kechmeseler yaxshidir.Qaldi da ki, logosuna,day ozunuz tesevvurunuze getirin de taxta-shalban sexi Kurtlar Vadisi adi altinda bazara hansi logo ile chixir. Yeni bildirmek isteyirem ki,tekce siz deyilsiniz bele adlarla,logolarla rastlashan. Hele,bu ad yaxshidir ,bashqa gulunc adlar da var ancaq bunu yazmagi meslehet bildim. Burda deyerler ki, kechmish olsun!:)

Movzu uchun teshekkurler!

Orxan Cuvarlı said...

Almalı haqda bir neçə söz deyim.
Naming- Maxmedia şirketine mexsusdur. Mehz orada da ilk logo, firm style hazırlanmışdı. Çox beyenmişdim o variantı. Görmek lazımdı onu_)

Kirpi məsələsi. Müşteri Moskvada yerleşen agentliklerden birinden yeni logo düzledilmesini isteyib ve belelikle, kirpi obrazı ortalığa çıxıb ve kirpini onlar, qenaetcil müşteri obrazı kimi veribler. Bu rus mentalitetine, psixologiyasına, mifologiyasına uyğun ola biler, amma bizim heç bir nağılda, mifologiyada kirpi obrazına rast gelmezsiniz. Gelinse de, menfi obrazdı. Men bu logonu beyenmirem, eqreba! Beyenmirem!

Orxan Cuvarlı said...

Ad gözeldi. Buna söz yox. 3 menası var ve s. Sloqanı da çox beyendim. Menim de variantlarım vardı o zaman. Amma şirket daxilində başqa bir variant beyenildi. (Kaş menim variantım beyenileydi, belke de tenderde qalib gelerdi:) Ne ise.

Apteklere gelende. İlk zamanlar men de düşünürdüm ki, kimse Aptekler zenciri yaradıb.:) Sonra öyrendim meselenin ne yerde olduğunu.

"Beşmertebe" terefde "Çeburaşka" adlı bir aptek var. Maraqlıdı, "Çeburaşka" hara, eczaxana hara?

Rüstəm Məmmədov said...

Nur sağolun şərhinizə görə. Səhv başa düşmürəmsə, sizin belə firmalarla və ya bu ad altında firmalarla qarşılaşmalarınız çox olur. lap üreyi dolu adamsınız. Yazdıqlarınızla tam razıyam.
Ad seçimləri çox geniş mövzudur və mən səhv etmirəmsə daha əvvllər bir neçə yazı da qaralamışdım bununla bağlı. O vaxt "Kurltalr Vadisi MMC" adını eşitmiş olsaydım lap geniş yazardım:)
Hörmətlə,

Rüstəm Məmmədov said...

Orxan düz deyirsən, bizdə kirpi heçbir simvolik məna daşımır. Daşıyırsa da mən bilmirəm.

Senin təklifini bəyənsəydilər indi Almalının sloganı necə olardı? Bax bu doğurdan maraqlıdır.

Ad meselesi bugünə kimi Azərbaycanda üzərində durulmayan bir problemdir. Elə öz yaxın şirkətimizdən nümunə verim; bu yaxınlarda bir lizinq şirkəti adı eşidəcəksiniz-Qafqaz Leasing! Mən burada çox müzakirəyə açmıram, ancaq Qafqaz adını hərşeyin əvvəlinə-axırına yapışdırmağın mənası nədir axı?

Hörmətlə,

Anonymous said...

Rustem,eslinde bele iradlari ishiqlandirmaqda size chox sag ol dushur!
Xoshbextchilikden bele adla bagli olan muessiselerin fealiyyeti az olur.Daha dogrusu fealiyyetleri ucbatindan ,serf etmediyinden ya muessisenin kapatmish olurlar ya da bele adlar qinaq obyektine chevrildiyi uchun fealiyyetlerini yarimchiq qoymadan bashqa bir adla davam etdirmish olurlar. Ya da fealiyyetlerini davam etdirmish olsalar da dovriyye baximindan hardasa qenayetbexsh hesab olunmur.

Rustem, sehv etmiremse Qafqaz Lizing Qafqaz Holdingin toreme muessiselerinden biridir.Ve bu boyuk Holdingin bir neche ayri-ayri sektorlara aid ilk bashligi Qafqaz adi ile gelen toreme muessiseleri var. Men texmini olaraq bu ada 2 variantda mena vermish ola bilerem.Ya shexsi ad ya da Cografi adla bagli ola biler. Bele texmin edirem,yanila da bilerem. Tebii ki,Cografi adla bagli olmush Teshkilati huquqi formanin da fealiyyetinin 1 menali olaraq tam aydin basha dushmek olar.

Orxan maraqlidir,sizin variantiniz nece idi? Almalini ele men de 3 variantla basha dushurdum amma kirpini ise rus psixologiyasina, mifologiyasina uygun shekilde yox mehz kirpinin almani xoshladigi uchun bedii estetik gorkemli shekil oldugunu fikirleshirdim. Tebii ki,bizde ele de kirpi ile simvolik nese bir shey yoxdur deye simvolik menani adam fikirleshmir. Amma Chinde qurbaga ve Chin Allahlarinin fiqurlari var-dovlet devizi hesab olunursa bu kirpi de rus mifologiyasinin devizi hesab olunur.Olmazdimi ki, Azeri milletinin vetendashi noqteyi-cehetden oz mifoloji ve psixoloji meditasiyamiza sahib chixaq? Sizin fikiriniz de maraqli olardi bu barede.

Rüstəm Məmmədov said...

Qafqaz Leasing Qafqaz Holding terkibinde deyil NUR. Bu shirketin ad menbeyi cografi "qafqaz"dir.

Hormetle,

Anonymous said...

1. Sizin "Almalı"-nın Azərbaycanda demək olar ki heç istifadə olunmayan konsepsiyasını (ucuz mal satan şəbəkə konsepsiyası) deyil, logosunu müzakirə etməyiniz biraz gəribə gəldi. Marketinq peşəkarı deyiləm, amma müyim məsələni göz ardı edib, xırda məsələni müzakirə edilməsi marketoloqlara məxsus bir xüsusiyyət olmadığını fikirləşirdim.
2. Apteklərin standart dizayn və tərtibatda olduğu sizin üçün niyə gəribədir? Dərman satışı ilk növbədə sosial ehtiyacın qarşılanması, ikinci dərəcədə milli təhlükəsizlik məsələsidir. Dərman preparatlarının perakəndə satışı ticari olaraq dövlətin prioriteti ola bilməz. Bunun üçün də bu sahədəki haqsız rəqabət yol verilməzdir. Necə ki təcili yardım, yangın söndürən və polis maşınları eyni standarta uygun dizayn edilmişdir, apteklərdə bu məntiqə uygun olaraq eyni formada tərtib edilməlidir. Yani, Allah göstərməsin, sizə gecə vaxtı, tanımadığınız kücədə aptek tapmaq lazım olsa, bunu asanlıqıa edə biləsiniz. Çünki harda olursanız olun, bütün apteklər eyni cür görünür. Məncə bu məntiqlidir.
3. Şərhlərin birində Beşmərtəbədəki "Çeburaşka" aptekindən söz edildi. Bu aptekin ən azı 40 yaşı var. Sovetlər vaxtı orda çox böyük (indi orda olan dükkanlar əvvələr tək bir aptekə məxsus idi) və şəhərdə tanınan bir aptek var idi. Bu aptekin bir necə şöbəsi (uşaq dərmanları, sifarişlə dərman hazırlama, süt məhsulları, əlillər üçün mallar v.s.) var idi. İndiki aptek onun varisidir. Bəlkə bu tanınmış adı (brendi?) saxlamaq üçün bu adı qoruyublar. Amma biraz gülməli görünür.

Rüstəm Məmmədov said...

Stomatoloq, men blogdaki yazilara ara vermishdim "guya", amma sherhiniz chox dyerli oldugu uchun ve men de cavab vermeyi ozume vacib bildiyim uchun tekrar bashlayiram.

1-ci maddede qeyd etyiniz suala cavab olaraq; yazida alamli sadece girish olaraq istifade olunub ve yazinin meqsedi Almali market haqqinda neyise muzakire etmek deyil. Amma, eger hetta "logo" muzakire olunsaydi, b8 da kichik mesele sayilmazdi. logo uzerinde illerle fikirleshilerek ahzirlana ve belke de milyon dollarlar xerclenen bir "meseledir". Ancaq, konkret olaraq almali market numunesinde sizinle raziyam, almali market haqqinda muzakire olunasi daha boyuk meseleler var. En bashda da, sizin qeyd etdiyiniz konspesiya.
2-ci madde haqqinda ; Aptekler onsuz da dovlet nezaretinde olamlidir. Aptekler kimi diger muessiseler de dovlet nezaretinde olmalidir. Dovletin birinci novbede ishi vetendashlarinin huquqlarini ve heyat tehlukesizliklerini qorumaqdir ve temin etmekdir. Men yazida, apteklerin bashli-bashina buraxilmali oldugunu qeyd etmemishem sehv etmiremse. onsuz da monopoliyanin en yuksek seviyyede oldugu bir olkede yashayiriq, ne qeder siyasetden uzaq olsaq da, bunu qebul etmek mecburiyetindeyik. aptek biznesinde ferqli bir sheraitin olduguna da inanmiram. Ancaq, buna baxmayaraq Aptekler dovlet nezaretinde mueyyenh bir serbestliye de sahib olamlidirlar. Butun apteklerin eyni bir aptek ishareti istifade etmeli oldugu dovlet qanunileshdirmelidir. Evveller sehv etmiremse (stomatoloala bu meseleni muzakire etmek dogurdan chetindir)ilanli bir simge, logo var idi. Onu gorende bilirdik ki, bura aptekdir. indi de neyise standardlashdirmaq olar. Ancaq, butun aptekler eyni cur APTEK sozu yazmalidir, Eyni xettlerden istifade etmelidir, hetta ve hetta bu standard formani eyni bir shirketden sifarish etmelidir kimi, hech bir mentiqiniu gormediyim bir meseleni duzgun hesab etmirem. Gece vaxt aptek axtaranda dovletin standard aptek logosu ile basha dushe bilerem bunu, hetta bu olmasa da insanlarin 99,9%-i aptekin oldugunu basha dusher. ancaq, insanlarin 90%-i hazirda hansi aptekin keyfiyyetli dermanlar stadgini, hansi aptekin saxta dermanlar stadigini, hansinin hne kimi xidmeti oldugunu ayird ede bilmir. gerek tecrube ile bunu oyrensin, o da ki, ozunuz hekimsiniz, bilirsiniz ki, dermanla tecrube olmaz. Bu dondurma deyil, birini yeyib xoshlamayasiniz, gelen sefer o dondurmadan almayasiniz. Bunun neticesi, olum ya da sagalamdanba shikest qalma da ola biler. Men ona gore deyirem ki, ferqlenme uchun nese bir furset taninmalidir ki, yaxshi pisden ferqlensin.

3-cu maddenin cavabini Orxan verer yeqin ki.

Stomatoloq sherhine gore chox sagol.
Yazi yarimchiq idi, sherh yazanlar hamisi tamamladi.

Hormetle,

Anonymous said...

Almali bazara girerken boyuk umidler var idi onlara hem istehlakchilar hem reklam alanlar hem de reklam yerleshdirenler, bir sozle hami.

lakin son arashdirmalar gosterir ki, magazada cheshid chatishmazligi problemi movcuddur. bele ki, adi orta olculu dukanda almalidan daha cox cheshid olur.

o ki, qaldi almalinin kirpi meselesine, qeyd edildiyi kimi bunu kimse cox multfilme baxan hazirlayib :)

almalinin marketing sorumlusu ile cox elaqe qurmaga chalishdiq hetta gurduq her defe 1 hefte sonra 1 hefte sonra soz verirdi. bizde sonda bu qeder qeyri ciddi munasibeti nezere alib onlarla gorushden imtina etdik, hetta bu ilki yeni il bazarligini onlarin acigina baha da olsa bashqa magazada eledim ;)

Rüstəm Məmmədov said...

Bloga xosh geldin MAK...Sheref verdin..

Almalidan alish verish etmemekle boyuk zerbe vurmusan onlara:) Zarafat bir terefe, dogurdan yaxshi hereketdir. En azindan gucun chatan olchude etirazini bildirmisen.

Teessuf ki, bu bizim insanlarimizda helelik en az seviyyededir. Ancaq, yavash yavash duzelecek yeqin ki...

Almali ile gorushe bilmediniz, bashqa birisi ile gorushun..Niye de olmasin!