Prof.Dr.İsmail KAYA
Aşağıdakı yazının müellifi İstanbul Universitetinde Marketing kafedrasının aparıcı professorlarından biridir. Müşterilerin "Patron" olduğunu müdafie eden ve "Müşteri Bilimi" anlayışını ortaya atan insandır. Menim müellimimdir ve Marketingi sevmeyime sebeb olan insandır. İsmail KAYAnın yazılarını Türkce oxumaq üçün PazarOlaya baxın!
Bu başlığı oxuyan hamı arxasınca bir hekayenin geleceyini başa düşer. Düz bildiniz. Bu hefte nağıl (!) danışacağıq.
Biri var imiş biri yox imiş, atasından qalan, ustasından öyrendiyi peşesi ile güler üzlü bir dayı var imiş. Bu dayının balaca dükanı vaxt ötdükce böyümeye başlayıb. Evvel uşaqlar, dalınca da qohum övlad sayesinde hem işi böyüdüb, hem de işçilerinin sayısını. Yavaş-yavaş dayının firması camaat arasında meşhurlaşıb. Hele yekelib başlara baş qoşmasa da, firmadakılar çalışdıqca daha çox istehsal edibler, istehsal etdikce daha çox satıblar. Satdıqca böyüyübler, böyüdükce satıblar.
Dah çox satmaq üçün satışcılar götürübler işe, gruplar düzeldibler. Bir vaxt gelib marketing düşüb milletin diline. Amma, bu dayının hele bu marketing deyilen şeyden xeberi yox imiş. Marketing fikirlerini qohum övlatdan, ordan-burdan eşidirmiş. Dayının ağlına batan fikirleri de heyata keçirirmişler.
Günler günlerin arxasınca. Bir gün dayı baxıb ki, satışcıların işleri yaxşı getmir. Satış gruplarına kömek elemesi üçün marketing mütexessisleri götürüb işe dayı. Bunlar bazarı, bazardaki fürsetleri, satış/dağıtım kanallarını incelemek, potansiyal müşterilerin neyi xoşladığını, nelerin onlara tesir etdiyini öyrenmek üçün elleşib-vuruşurmuş. Araşdırma, reklam, teşviq, logistika ve benzer xidmetler üçün başqa firmalarla razılaşıb bu mütexessisler. Marketing mütexessisleri müşteri yığmaq, celb elemek ve mal satmaq üçün lazımlı işleri görürmüşler, strategiyalar ve sistemler hazırlayırmışlar. Ferqli xidmetler, reklam, teşviq, web seyfesi, sponsorluq, sergiler, yardım kampaniyaları ve.s ile birlikde firma qened açıb. Amma, hele de Marketinge satışın kömekçisi kimi baxırmışlar ve Satışla marketing şöbeleri arasında heçbir problem yox imiş.
Ne vaxt ki, firma böyüyüb bütün ölkede meşhurlaşıb, hetta başqa ölkelerde de sesi küyü çıxmağa başlayıb, o vaxt dayı ve diger idareçiler Marketingin 4P-den (Product, Price, Place, Promotion) ibaret olmadığını başa düşübler. Bölümlendirme (Segmentation), hedef bazar (Target market), yerleşdirme (Positioning) ve.s kimi mövzular müzakire olunmağa başlayıb. Bu ixtisaslardan başı çıxan insanlar işe götürülüb. Bunların da fealiyyeti ile, Marketing firma içerisinde serbest oyunçu olmağa başlayıb. Satışcılar buna dözmeyib ve firma içinde Satışla Marketing arasında inciklik, reqabet, dava-qırğın başlayıb ki, gel göresen.
Umumi büdeceden kime ne qeder pay ayrılacaq, şirkete Marketingçi mi, yoxsa Satışcı mı götürülecek, Marketingçiler mi Satışcılara tabe olacaq, yoxsa Satışcılar mı Marketingçilere ve.s mövzular firmanı qatıb bir birine. İki gurp arasındaki bacarıq, anlayış ve stil ferqleri heç cür hell oluna bilmeyib.
Aylar ötüb iller keçib, Marketingçiler özlerini firmada herşeyden üsütün ve en ehemiyyetli hesab elemeye başlayıblar. Starategiya planlaması, istehsal, finans ve.s şöbeleri ile daha sıx elaqeler qurmağa başlayıblar, hetta başqa qurumlarla da elaqeleri möhkemlendiribler. Bir terefden de marka menecerleri ve Marka sevdası çıxıb ortaya. Gettikce, marketingçilerin mövqeyi firmada satışcılara ve fianasçılara nezeren çox yükselib.
Yavaş-yavaş marketingçiler firmada herşeye qarışmağa başlayıblar. Firmanı evvelce Marketingin selahiyyetine, ardından da müşterinin idaresine keçirmeyi qarşılarına meqsed qoyublar ve “bunu da en yaxşı biz ede bilerik” deyibler.
Marketingçiler açıqca ortaya çıxıb deyibler ki, “Firma müşteriler üçündür; en böyük şef müşteridir ve müşterilerle elaqele qurmaq, onlarla işlemek bizim işimizdi; firmanın bütün idaresi bizim elimizdedir; biz de daxil olmaqla hamımız bundan sonra müşterilerin xidmetçileriyik.”
Bax ele burda nağıl bitib!
Bunlara nağıl kimi baxan menecerlerin/firmaların/ölkelerin gelecek nesillere danışacaq fexr edesi xatireleri olmayacaq deyib dayı!
Jan 15, 2007
“Entelektüel” AUDİ ve “Kıro” Mercedes
Entelektüel: ( İntellectual ) İntelektual
Kıro: Pulu olub intellekti olmayan insan. Medeniyyeti az olan insan.
Keçek metlebe.
Mesele budur ki, AUDİ ilk defe Türkiye bazarına girende deyib ki (Marketing dilinde bir şey demek reklam ve diger fealiyyetlerinde özünün kim olduğunu her hansı bir şekilde ifade etmek menasında işledilir), “Menim müşterim ayağında ağ corab, yaxası açıq, boynunda boyük bir boyunbağı olan kişiler deyil”. Yeqin mesele aydın oldu. Kişinin ağ corab geyinmesi (Sportif corablar xaric- xüsüsen de ABŞda ağ sportif corablar idman ayaqqabıları ile geyinilir) ümumiyyetle yaxşı qebul olunmur. Bizim Türk (geniş menada) kişilerinin tüklü sinelerini geniş açıb bir dene de “sepi” tüklerin üstüne “sermeleri” yene medeneiyyetsizliğin, dünya görüşü olmamanın ifadesidir. Medeniyyetsizlik deyende men “terbiyesiz”liyi nezerde tutmuram. Belke de bunu “görmemişlik” adlandırsaq daha düzgün olar.
AUDİ bunu nece edib?
Reklam beledir : Bir nefer orta yaşlı kişi sinesi açıq, boynunda boyük bir boyunbağı avtomobilin qapısnı açıb oturur ve oturan vaxt corabının ağ olduğu da gösterilir. Bu kişinin üzüne baxan kimi de çox da “medeni” olmadığı bilinir.
Men çox qısa yazdım. Mercedes de inciyib bundan. Menim müşterilerimi niye tenqid edirsen deyib? Dava, qırğın!!!
Hazırda burada yene hemin anlayış davam edir. Mercedes pulu olan herkesin sürdüyü avtomobildir, AUDİ ise intellektual insanların, “kültürlü” insanların avtomobilidir. Bunu ele fikirleşmeyin ki, “kıro” AUDİ almır ve Mercedes sürenlerin de hamısı “kıro”dur. YOX!!! Hetta çox sayıda Türkün bu mesele haqqında xeberleri de yoxdur. Ancaq, intellektual insanların bundan xeberi var!!!
Sadece olaraq AUDİ özünü bu imicle satmaq isteyir. Mercedes demek olar ki, bütün dünyada lüks segment avtomobiller arasında ağla gelen ilk markadır. Ne BMW, ne de AUDİ helelik Mercedese üstün gele bilmeyib. Amerika bazarında Lexus ve BMW Mercedese çox güclü reqib olsa da, Mercedes yene de iqtidar, digerleri müxalifdir.
Amerikada Lexsus afrikan-amerikanlıların, Türkiye bazarında AUDİ intellektualların, bütün dünyada BMW “sürücülerin”, Azerbaycanda Mercedes “kişi”lerin maşını (deyesen son iller BMW de “kişi” maşını “statusu” qazanıb. Tebrikler BMW..Halaldı vallah!!! ) kimi tanınsa da bu tanınmalar riyazi terif kimi deqiq serheddlerle ayrılmış deyil. Tiger Woods Mercedes, İbrahim Tatlıses AUDİ, sen (sen de kişisen) bir AUDİ, sürmekle “rengimizi” “kıroluğumuzu” ve “kişiliyimizi” itirmerik ! Qorxmayın- AUDİ alsanız da kişisiniz !!!
Esas olan odur ki, özünü bir yere qoy “Men buyam” de. Özüne aid bir “terifi” bir “yeri” olmayan marka mehve mehkumdur, çünkü hamıya satmaqla heçkime satmamaq arasında ferq yoxdur !!! Hamını müşteri olaraq görüb hamıya mal satmaq isteyen markayala “herşeyden başı çıxan mütexessis” eyni şeydir !!! Firma rehberine Finans mütexessisi lazım olanda Finanscı axtarır, hem finansdan, hem Marketingden, hem Mikro İqtisadiyyatdan “başı çıxan” adam deyil !!!
“JOLİE”NİN DODAQLARI VE “MEMMEDQULU”NUN SERGÜZEŞTLERİ
Bundan evvel Kimin dodaqları daha qeşengdi-Lopezin yoxsa Jolienin? yazısında “Memmedqulu” haqqında yazmışdıq ve indi o yazını qısa olaraq tamamlamağa çalışacağam. Ancaq, yazınının sonunda Jolienin dodaqları ve Lopezin başqa yerleri haqqında meselelere de toxunacam.
Hekayenin meğzi bele idi ki, “Memmedqulu” qadın alt paltarları istehsal edib satır. Sonra da kişi paltarlarına da başlayır. Amma, ne qadın, ne de kişi paltarları satmaq işinde uğurlu olmur. Firma iflasa uğrayır.
“Memmedqulu” nun başa düşmedikleri....
Kişiler niye ondan mal almırdılar? Çünkü, o artıq qadın paltarları satan firma olaraq meşhurlaşmışdı. Qadınlar niye ondan mal almırdılar? Çünki, onun adı kişi adı idi. Biz kişiler gedib EFSANE markalı şalvar alarıq??? Yox! Qadınlar da MEMMEDQULU adlı paltar almazlar!!! Alanların sayısı çox az olar...
Buna heqiqi bir misal verim.Türkiyede KOTON deyilen bir marka var. Malları keyfiyyetlidir ve meşhur markadır. KOTON evveller sattığı mallarla ve mağazalarında sattığı qadın paltarlarıyla qadın markası imicini qazanmışdı ve mehz buna göre de KOTON kişilerin özlerine şalvar almaq istedikleri zaman ağıllarına gelen en sonuncu markalardan biridir.
“Memmedqulu” ağılsızca verilmiş bir qerar idi.
Niye? ;
1- Ad çox uzun idi: Marka adları qısa, yadda qalan, sonralar mehsul xettini genişletmeye ve hetta firma fealiyyetlerini böyütmeye uyğun, firma fealiyyetlerini veya mehsullarını eks ettiren, ferqli olmalıdır. İ can’t Believe İt’s Not Butter! Bir Margarin markasının adıdır. Uzundur, ancaq diqqet çekir, yadda qalir ve birbaşa mehsulu ifade edir. Lexus lüksu ifade eden, çox dile yatan ve diqqet çeken addır. AUDİ qisa, yadda qalan, ve göz oxşayan addır. Bazara ilk giren firmaların adlarının uzunluğu veya qısalığı çox vaxt böyük tesire malik olmur. Çünki, bazrda bir ilkdir ve insanlar tek olduğuna göre onu xatırlayırlar. Ancaq, adın dile uyğunluğu çox ehemiyyetlidir.
2- Meqsede uyğun deyildi: Firma fealiyyete qadın geyimleri istehsalı ile başlamışdı. Kişi adı qadın geyimlerine uyğun ad deyil. Elece de, kişi geyimlerinde qadına aid herhansı bir ad veya işaretin istifade olunması. Yuxarıda EFSANE misalında bunu göstermişdim.
3- Genişlemeye uyğun deyildi: Qadın geyimleri üçün seçilen ad “Gülbadam” da olsa uyğun ad deyildi, çünki firma kişi mehsulları istehsalına qerar verse adına göre çetinliklerle qarşılaşacaqdı.
4- Başqa dillerde ifadesi çetindir: Firmanın böyüyüb ixracata başlayacağını evvelceden düşünmek lazımdır. “Memmedqulu”nun adını İngilis çetin ki tekrarlaya veya xatırlaya bile!
J.Lo-nun orası, Jolienin Burası
Angelina Jolie keçen il (2006-cı ilde) Hollywoodun en sevilen ikinci ulduzu seçildi. Birinci yerde Orlando Bloom, üçüncü yerde ise Jessica Alba var idi. 2006-cı ilde Angelinanı bu qeder sevdiren çekildiyi film deyildi. Xatırlayın-ağlınıza gelir 2006-cı ilde Jolieni bu qeder sevdirecek derecede yadda qalan bir film? Mence gelmir. Gelirse, ehtimal ki, siz Jolie heveskarısınız. Belke de Jolienin dodaqlarının heveskarı. Bes Alba? 2006-da demek olar ki, yatmışdı. Amma yene de üçüncü oldu. Niye? Çünki, Albanın sehnede oynadığı deyil, ağıllarda qalan gözel şekilleri onu üçüncülüye yükseltdi.
“Ağlınıza gelen ilk marka?” deye soruşsam ne cavab vererdiniz? Biri Coca-Cola, biri Mercedes, biri Microsoft, biri Google deyerdi, belke de Angelina Jolie deyenler de olardı. Jolie, Paris, Lopez, Beckham, Britney, Madonna, Pitt hamısı markadır. Onların da özlerine göre ferqlendirici xüsüsiyyetleri, heveskarları var ve mehz bu heveskarlar Angelina Jolieni 2006-da en sevilen 2-ci aktrisa seviyyesine yükseltdi.
Angelina Jolie-Dodagları
J.Lo- Ayaq ve Baldır nahiyesi
Jennifer Aniston- Ayaqları
Scarlet Johansson- Dodagları
Shakira- Göbeyi ile meşhur olan “meşhurlar”dır. Digerlerini özünüz axtarıb tapa bilersiniz!
QEYD: Marka anlayışı ve markalar haqqında daha geniş ve daha elmi faktlarla yazılmış yazını bu bolgdan növbeti heftelerde oxuya bileceksiniz! “Memmedqulu” giriş xarakteri daşıyırdı!
Hekayenin meğzi bele idi ki, “Memmedqulu” qadın alt paltarları istehsal edib satır. Sonra da kişi paltarlarına da başlayır. Amma, ne qadın, ne de kişi paltarları satmaq işinde uğurlu olmur. Firma iflasa uğrayır.
“Memmedqulu” nun başa düşmedikleri....
Kişiler niye ondan mal almırdılar? Çünkü, o artıq qadın paltarları satan firma olaraq meşhurlaşmışdı. Qadınlar niye ondan mal almırdılar? Çünki, onun adı kişi adı idi. Biz kişiler gedib EFSANE markalı şalvar alarıq??? Yox! Qadınlar da MEMMEDQULU adlı paltar almazlar!!! Alanların sayısı çox az olar...
Buna heqiqi bir misal verim.Türkiyede KOTON deyilen bir marka var. Malları keyfiyyetlidir ve meşhur markadır. KOTON evveller sattığı mallarla ve mağazalarında sattığı qadın paltarlarıyla qadın markası imicini qazanmışdı ve mehz buna göre de KOTON kişilerin özlerine şalvar almaq istedikleri zaman ağıllarına gelen en sonuncu markalardan biridir.
“Memmedqulu” ağılsızca verilmiş bir qerar idi.
Niye? ;
1- Ad çox uzun idi: Marka adları qısa, yadda qalan, sonralar mehsul xettini genişletmeye ve hetta firma fealiyyetlerini böyütmeye uyğun, firma fealiyyetlerini veya mehsullarını eks ettiren, ferqli olmalıdır. İ can’t Believe İt’s Not Butter! Bir Margarin markasının adıdır. Uzundur, ancaq diqqet çekir, yadda qalir ve birbaşa mehsulu ifade edir. Lexus lüksu ifade eden, çox dile yatan ve diqqet çeken addır. AUDİ qisa, yadda qalan, ve göz oxşayan addır. Bazara ilk giren firmaların adlarının uzunluğu veya qısalığı çox vaxt böyük tesire malik olmur. Çünki, bazrda bir ilkdir ve insanlar tek olduğuna göre onu xatırlayırlar. Ancaq, adın dile uyğunluğu çox ehemiyyetlidir.
2- Meqsede uyğun deyildi: Firma fealiyyete qadın geyimleri istehsalı ile başlamışdı. Kişi adı qadın geyimlerine uyğun ad deyil. Elece de, kişi geyimlerinde qadına aid herhansı bir ad veya işaretin istifade olunması. Yuxarıda EFSANE misalında bunu göstermişdim.
3- Genişlemeye uyğun deyildi: Qadın geyimleri üçün seçilen ad “Gülbadam” da olsa uyğun ad deyildi, çünki firma kişi mehsulları istehsalına qerar verse adına göre çetinliklerle qarşılaşacaqdı.
4- Başqa dillerde ifadesi çetindir: Firmanın böyüyüb ixracata başlayacağını evvelceden düşünmek lazımdır. “Memmedqulu”nun adını İngilis çetin ki tekrarlaya veya xatırlaya bile!
J.Lo-nun orası, Jolienin Burası
Angelina Jolie keçen il (2006-cı ilde) Hollywoodun en sevilen ikinci ulduzu seçildi. Birinci yerde Orlando Bloom, üçüncü yerde ise Jessica Alba var idi. 2006-cı ilde Angelinanı bu qeder sevdiren çekildiyi film deyildi. Xatırlayın-ağlınıza gelir 2006-cı ilde Jolieni bu qeder sevdirecek derecede yadda qalan bir film? Mence gelmir. Gelirse, ehtimal ki, siz Jolie heveskarısınız. Belke de Jolienin dodaqlarının heveskarı. Bes Alba? 2006-da demek olar ki, yatmışdı. Amma yene de üçüncü oldu. Niye? Çünki, Albanın sehnede oynadığı deyil, ağıllarda qalan gözel şekilleri onu üçüncülüye yükseltdi.
“Ağlınıza gelen ilk marka?” deye soruşsam ne cavab vererdiniz? Biri Coca-Cola, biri Mercedes, biri Microsoft, biri Google deyerdi, belke de Angelina Jolie deyenler de olardı. Jolie, Paris, Lopez, Beckham, Britney, Madonna, Pitt hamısı markadır. Onların da özlerine göre ferqlendirici xüsüsiyyetleri, heveskarları var ve mehz bu heveskarlar Angelina Jolieni 2006-da en sevilen 2-ci aktrisa seviyyesine yükseltdi.
Angelina Jolie-Dodagları
J.Lo- Ayaq ve Baldır nahiyesi
Jennifer Aniston- Ayaqları
Scarlet Johansson- Dodagları
Shakira- Göbeyi ile meşhur olan “meşhurlar”dır. Digerlerini özünüz axtarıb tapa bilersiniz!
QEYD: Marka anlayışı ve markalar haqqında daha geniş ve daha elmi faktlarla yazılmış yazını bu bolgdan növbeti heftelerde oxuya bileceksiniz! “Memmedqulu” giriş xarakteri daşıyırdı!
Jan 10, 2007
Kimin dodaqları daha qeşengdi-Lopezin yoxsa Jolienin?
Başlığın metinle ne elaqesi var? Axırda soruşmalı olduğum sualı başa qoydum!
“Memmedqulu” özü alt paltar istehsal edir özü de satır!!!
Marka ticari ve hüqüqi baxımdan ve istehlakçı baxımından deyerlendirile biler. Qurmaq istediyin firmana oğlunun adını qoyarsan ve gedersen elaqeli dövlet orqanlarına hesab kitabını ödeyersen elinde bir sened başlayarsan qadın alt paltarları satmağa (Ele bilirsininiz beleleri yoxdu!). Bu oldu ticari marka! Cemi bir neçe gününü veya çox sıxışdırsalar hefteni ayırsan bunu ede bilersen. Senin qurmuş olduğun “Memmedqulu” firmasının menim gözümde yeri nedir? Bax bu esas meseledir!!!
“Memmedqulu” ne vaxt böyüyüb Marka olacaq???
Ne vaxt Azerbaycan qadınları (Azerbaycandan evvel Bakı veya hansı şeherde fealiyyete başlamısansa o şeherin ehalisi) “Memmedqulu”nu tanıyacaq (Marka bilinirliyi), ona etibar edecek (Markaya etibar), bazarda 30 qepiye alabileceyi qara kalgotgaya 1 manat, 2 manat verecek (Qebul Edilen Deyer), özüne corab almaq isteyende ilk girib baxacağı mağaza “Memmedqulu”nun mağazası olacaq, hetta başqa yerden alt paltar almayacaq (Marka bağımlısı) o zaman “Memmedqulu” olacaq İstehlakçı gözünde MARKA!
“Memmedqulu” kişi alt paltarları da satmağa başlasa???
Kişi baxır ki, artıq qadınlarla biznes yaxşı gedir, deyir “ay balam men kişi adıyla qadınlara qadın paltarı sattımsa, niye kişilere de mal satmayım ki?”. Başlayır kişi paltarları da satmağa. Ay keçir il keçir, firmanın sahibi baxır ki, işler gözlediyi kimi getmir- cürbecür rengli boxerler hamısı qalıb depoda, qara kişi corablarının çoxu hele de reflerde durur, qış qurtarıb qışlıq gece kimanolar hele de asqıdadı. “Memmedqulu”ya lap maraqlı gelen bir şey de odur ki, kişi paltarlarını da esasen alan qadınlardı. Kişiler heç mağazaya girmir. Çox az giriler. Girende de qadınla birlikde girirler! Yazığın hardan ağlına gelsin ki “Memmedqulu” dönüb olub arvad !!!
Angelina Jolienin dodaqları çox qeşengdir, özü de çox qeşengdi, J.Lo da çox gözeldir, Jessica Alba da, Catherina Zetha Jones de gözel qadınlardır!!! Ancaq onlar haqqında Kimin dodaqları daha qeşengdi-Lopezin yoxsa Jolienin? yazı silsilesinde daha sonra! Helelik görek “Memmedqulu”nun başına ne gelir!!!
Sizin de fikirlerinizi öyrenmek menim üçün çox maraqlı olardı! Cemi 2 deqiqe vaxt ayırsanız fikirlerinizi yaza bilersiniz!!!
“Memmedqulu” özü alt paltar istehsal edir özü de satır!!!
Marka ticari ve hüqüqi baxımdan ve istehlakçı baxımından deyerlendirile biler. Qurmaq istediyin firmana oğlunun adını qoyarsan ve gedersen elaqeli dövlet orqanlarına hesab kitabını ödeyersen elinde bir sened başlayarsan qadın alt paltarları satmağa (Ele bilirsininiz beleleri yoxdu!). Bu oldu ticari marka! Cemi bir neçe gününü veya çox sıxışdırsalar hefteni ayırsan bunu ede bilersen. Senin qurmuş olduğun “Memmedqulu” firmasının menim gözümde yeri nedir? Bax bu esas meseledir!!!
“Memmedqulu” ne vaxt böyüyüb Marka olacaq???
Ne vaxt Azerbaycan qadınları (Azerbaycandan evvel Bakı veya hansı şeherde fealiyyete başlamısansa o şeherin ehalisi) “Memmedqulu”nu tanıyacaq (Marka bilinirliyi), ona etibar edecek (Markaya etibar), bazarda 30 qepiye alabileceyi qara kalgotgaya 1 manat, 2 manat verecek (Qebul Edilen Deyer), özüne corab almaq isteyende ilk girib baxacağı mağaza “Memmedqulu”nun mağazası olacaq, hetta başqa yerden alt paltar almayacaq (Marka bağımlısı) o zaman “Memmedqulu” olacaq İstehlakçı gözünde MARKA!
“Memmedqulu” kişi alt paltarları da satmağa başlasa???
Kişi baxır ki, artıq qadınlarla biznes yaxşı gedir, deyir “ay balam men kişi adıyla qadınlara qadın paltarı sattımsa, niye kişilere de mal satmayım ki?”. Başlayır kişi paltarları da satmağa. Ay keçir il keçir, firmanın sahibi baxır ki, işler gözlediyi kimi getmir- cürbecür rengli boxerler hamısı qalıb depoda, qara kişi corablarının çoxu hele de reflerde durur, qış qurtarıb qışlıq gece kimanolar hele de asqıdadı. “Memmedqulu”ya lap maraqlı gelen bir şey de odur ki, kişi paltarlarını da esasen alan qadınlardı. Kişiler heç mağazaya girmir. Çox az giriler. Girende de qadınla birlikde girirler! Yazığın hardan ağlına gelsin ki “Memmedqulu” dönüb olub arvad !!!
Angelina Jolienin dodaqları çox qeşengdir, özü de çox qeşengdi, J.Lo da çox gözeldir, Jessica Alba da, Catherina Zetha Jones de gözel qadınlardır!!! Ancaq onlar haqqında Kimin dodaqları daha qeşengdi-Lopezin yoxsa Jolienin? yazı silsilesinde daha sonra! Helelik görek “Memmedqulu”nun başına ne gelir!!!
Sizin de fikirlerinizi öyrenmek menim üçün çox maraqlı olardı! Cemi 2 deqiqe vaxt ayırsanız fikirlerinizi yaza bilersiniz!!!
...ve İnsan
NTV’de evveller “...ve İnsan” adlı bir program var idi. Bu qısa görüntülerden ibaret cemi beş deqiqelik bir program idi ve sehv elemiremse xeberlerden sonra yayınlanırdı, seherler. Maraqlı şekiller yayınlanır, şerh verilirdi...Birinin üzünde keder, birinde teeccüb, birinde vehşilik, birinde merhemet, birinde sevinc, birinde üsyan....Hamısı insan!!!
Bir neçe gün evvel Nigeriyadan bezi görüntülere baxdım. Boşqabdaki düyünü bir göz qırpımında yeyib qurtaran uşaqların yere tökülen düyü denelerini toyuqun deni yerden denlemesi kimi yeyen uşaqları görende üreyim ağrıdı. Ağlıma özüm geldim, dostum geldi, qardaşım geldi, vetenim geldi, milletim geldi, en axırda da Forbesin her il yayınladığı DÜNYANIN EN VARLI İNSANLARI geldi. Bir yanda yerden düyü denleyen, bir yanda bir boşqab düyü üçün 500 dollar xercleyen...Hamısı insan!!!
Empathy, özünü qarşıdaki insanın yerine qoymaq, onun nöqte-i nezerinden hadiseni deyerlendirmek demekdi. Mende, sende ve hamımızda çatışmayanda ele budur. Bezen bir xırda meseleye göre qelb qırır, gözlerden yaş axıdırıq, bezen birisinin işini on deqiqede hell edebileceyimiz halda iki gün süründürürük, bezen qarşıdaki insanın dediyi bir sözü heç zerre qeder de analiz etmeden ters başa düşür dünyanı qopardırıq, bezen anlayışsızlıq edib birisinin hisslerini sıfır olaraq görür ve ağlımıza gelen her hansı bir reqeme vururuq ve netice sıfır. Hamının özümüz kimi “mükemmel” olmasını isteyirik. Arada bir de “men demirem ki men her şeyi düz edirem, men beleyem men eleyem, ancaq onun elediyi sehvdi” deyirik. Daha doğrusu arada bir yox, her defe bir başqasının sehv etdiyini düşündüyümüzde arxasına guya tevazukarlıq olsun deye sanki imza atırıq..Birileri ağlayan, birileri ağladan....Hamısı İnsan !!!
Nolar özümüzü düşündüyümüzün az bir hissesi qeder başqalarını da düşünsek. Qelb qırmasaq, ağlatmasaq, aldatmasaq, küsdürmesek, düşünsek azca da olsa- aclıqdan ölenleri, yerden düyü denleyenleri, üreyi qırıq künce bucaqda gezenleri, zeifleri ezib güclüleri ezizlemesek..nebilim daha neler neler....
Güclü olaq, ezmek üçün deyil ezilenlere kömek etmek üçün, varlı olaq, daha da varlanmaq üçün deyil kasıblara kömek etmek üçün, xoşbext olaq evimizin içine heps etmek üçün deyil, başqalarına da yansıtmaq üçün.....
Bağışlamağı bacarmayan, üzr istemeyi de çetin ki bacarsın. Üzr istemeyi bacarmayan çetin ki, üzr isteyenin üzürünü qebul etsin. Bir yanda sehvini başa düşüb üzr isteyen, bir yanda gürurundan veya veya merhemetsiliyinden üzürü qebul etmeyen insan. Bir yanda haqlı da olsa sırf münasibetleri gerginleşdirmemek üçün üzr isteyen böyük insan, bir yanda da onu anlamaqdan mehrum özünü “böyük” gören insan...İkisi de İnsan !!!
Bir neçe gün evvel Nigeriyadan bezi görüntülere baxdım. Boşqabdaki düyünü bir göz qırpımında yeyib qurtaran uşaqların yere tökülen düyü denelerini toyuqun deni yerden denlemesi kimi yeyen uşaqları görende üreyim ağrıdı. Ağlıma özüm geldim, dostum geldi, qardaşım geldi, vetenim geldi, milletim geldi, en axırda da Forbesin her il yayınladığı DÜNYANIN EN VARLI İNSANLARI geldi. Bir yanda yerden düyü denleyen, bir yanda bir boşqab düyü üçün 500 dollar xercleyen...Hamısı insan!!!
Empathy, özünü qarşıdaki insanın yerine qoymaq, onun nöqte-i nezerinden hadiseni deyerlendirmek demekdi. Mende, sende ve hamımızda çatışmayanda ele budur. Bezen bir xırda meseleye göre qelb qırır, gözlerden yaş axıdırıq, bezen birisinin işini on deqiqede hell edebileceyimiz halda iki gün süründürürük, bezen qarşıdaki insanın dediyi bir sözü heç zerre qeder de analiz etmeden ters başa düşür dünyanı qopardırıq, bezen anlayışsızlıq edib birisinin hisslerini sıfır olaraq görür ve ağlımıza gelen her hansı bir reqeme vururuq ve netice sıfır. Hamının özümüz kimi “mükemmel” olmasını isteyirik. Arada bir de “men demirem ki men her şeyi düz edirem, men beleyem men eleyem, ancaq onun elediyi sehvdi” deyirik. Daha doğrusu arada bir yox, her defe bir başqasının sehv etdiyini düşündüyümüzde arxasına guya tevazukarlıq olsun deye sanki imza atırıq..Birileri ağlayan, birileri ağladan....Hamısı İnsan !!!
Nolar özümüzü düşündüyümüzün az bir hissesi qeder başqalarını da düşünsek. Qelb qırmasaq, ağlatmasaq, aldatmasaq, küsdürmesek, düşünsek azca da olsa- aclıqdan ölenleri, yerden düyü denleyenleri, üreyi qırıq künce bucaqda gezenleri, zeifleri ezib güclüleri ezizlemesek..nebilim daha neler neler....
Güclü olaq, ezmek üçün deyil ezilenlere kömek etmek üçün, varlı olaq, daha da varlanmaq üçün deyil kasıblara kömek etmek üçün, xoşbext olaq evimizin içine heps etmek üçün deyil, başqalarına da yansıtmaq üçün.....
Bağışlamağı bacarmayan, üzr istemeyi de çetin ki bacarsın. Üzr istemeyi bacarmayan çetin ki, üzr isteyenin üzürünü qebul etsin. Bir yanda sehvini başa düşüb üzr isteyen, bir yanda gürurundan veya veya merhemetsiliyinden üzürü qebul etmeyen insan. Bir yanda haqlı da olsa sırf münasibetleri gerginleşdirmemek üçün üzr isteyen böyük insan, bir yanda da onu anlamaqdan mehrum özünü “böyük” gören insan...İkisi de İnsan !!!
Öğrendim Ki.....
Bu yazını bir neçe hefte evvel oxumuşdum. Çox xoşuma geldi ve olduğu kimi de yayınlamağa qerar verdim. Mence sizin de xoşunuza gelen bir neçe mena ola biler !!!
Öğrendim ki....
Yıllar sonra;
Öğrendim ki...
Kimseyi sizi sevmeye zorlayamazsınız, gerisini karşı tarafa bırakırsınız.
Öğrendim ki...Güveni getirmek yıllar alıyor, yıkmak bir dakika.
Öğrendim ki...
Hayatında nelere sahip olduğun değil, kimlerle olduğun önemli.
Öğrendim ki... Sevimlilik yaparak onbeş dakika kazanmak mümkün, ama sonrası için bir şeyler bilmek lazım.
Öğrendim ki... Kendini en iylerle değil, kendi en iyinle kıyaslamak sonuç getirir.
Öğrendim ki... İnsanların başına ne geldiği değil, o durumda ne yaptıkları önemli.
Öğrendim ki... Ne kadar dilimlersen dilimle her işin iki yüzü var.
Öğrendim ki... Olmak istediğim insan olabilmem çok vakit alıyor.
Öğrendim ki... Karşılık vermek düşünmemekten çok daha basit.
Öğrendim ki... Sen tepkilerini kontrol etmezsen, tepkilerin hayatını kontrol eder.
Öğrendim ki... Affetmeyi öğrenmek deneyerek oluyor.
Öğrendim ki... Ne kadar ilgi ve ihtimam gösterseniz de, bazıları karşılık vermiyor.
Öğrendim ki... Para ucuz bir başarı
Öğrendim ki...
Düştüğün anda seni tekmeleyeceğini düşündüklerinden bazıları kaldırmak için elini uzatır.
Öğrendim ki... İki insan aynı şeylere bakıp tamamen farklı şeyler görebilir.
Öğrendim ki... Her şartta kendisiyle dürüst kalanlar daha uzun yol yürüyor.
Öğrendim ki...
Hiç tanımadığın insanlar iki saat içinde hayatını değiştirebilir.
Öğrendim ki... Duvarda asılı diplomalara insanı insan yapmaya yetmez.
Öğrendim ki... Gerçek arkadaşların arasına mesafe girmez, gerçek aşkların da.
Öğrendim ki... Aile hep insanın yanında olamıyor. Akrabanız olmayan insanlardan ilgi, sevgi ve güven öğrenebiliyorsunuz. Aile biyolojik değil.
Öğrendim ki... Ne kadar yakın olurlarsa olsunlar en iyi arkadaşlar da ara sıra üzebilirler. Onları affetmek lazım !
Öğrendim ki... Sen herkesi sevemezsin. Herkes de seni sevemez.
Sen herkesi anlayamazsın. Herkes de seni anlayamaz.
Öğrendim ki... İçinde sevgi ve hoşgörü yoksa, çok yakınları uzaklaştırırsın.
Öğrendim ki... Sen ne kadar iyi niyetli olursan ol, mutlaka senin yaptıklarına siyah gözlükle bakanlar vardır.
Ve Öğrendim ki... Öğrenmeyenlerle öğreneneler bir birini zor anlarlar.
Öğrendim ki....
Yıllar sonra;
Öğrendim ki...
Kimseyi sizi sevmeye zorlayamazsınız, gerisini karşı tarafa bırakırsınız.
Öğrendim ki...Güveni getirmek yıllar alıyor, yıkmak bir dakika.
Öğrendim ki...
Hayatında nelere sahip olduğun değil, kimlerle olduğun önemli.
Öğrendim ki... Sevimlilik yaparak onbeş dakika kazanmak mümkün, ama sonrası için bir şeyler bilmek lazım.
Öğrendim ki... Kendini en iylerle değil, kendi en iyinle kıyaslamak sonuç getirir.
Öğrendim ki... İnsanların başına ne geldiği değil, o durumda ne yaptıkları önemli.
Öğrendim ki... Ne kadar dilimlersen dilimle her işin iki yüzü var.
Öğrendim ki... Olmak istediğim insan olabilmem çok vakit alıyor.
Öğrendim ki... Karşılık vermek düşünmemekten çok daha basit.
Öğrendim ki... Sen tepkilerini kontrol etmezsen, tepkilerin hayatını kontrol eder.
Öğrendim ki... Affetmeyi öğrenmek deneyerek oluyor.
Öğrendim ki... Ne kadar ilgi ve ihtimam gösterseniz de, bazıları karşılık vermiyor.
Öğrendim ki... Para ucuz bir başarı
Öğrendim ki...
Düştüğün anda seni tekmeleyeceğini düşündüklerinden bazıları kaldırmak için elini uzatır.
Öğrendim ki... İki insan aynı şeylere bakıp tamamen farklı şeyler görebilir.
Öğrendim ki... Her şartta kendisiyle dürüst kalanlar daha uzun yol yürüyor.
Öğrendim ki...
Hiç tanımadığın insanlar iki saat içinde hayatını değiştirebilir.
Öğrendim ki... Duvarda asılı diplomalara insanı insan yapmaya yetmez.
Öğrendim ki... Gerçek arkadaşların arasına mesafe girmez, gerçek aşkların da.
Öğrendim ki... Aile hep insanın yanında olamıyor. Akrabanız olmayan insanlardan ilgi, sevgi ve güven öğrenebiliyorsunuz. Aile biyolojik değil.
Öğrendim ki... Ne kadar yakın olurlarsa olsunlar en iyi arkadaşlar da ara sıra üzebilirler. Onları affetmek lazım !
Öğrendim ki... Sen herkesi sevemezsin. Herkes de seni sevemez.
Sen herkesi anlayamazsın. Herkes de seni anlayamaz.
Öğrendim ki... İçinde sevgi ve hoşgörü yoksa, çok yakınları uzaklaştırırsın.
Öğrendim ki... Sen ne kadar iyi niyetli olursan ol, mutlaka senin yaptıklarına siyah gözlükle bakanlar vardır.
Ve Öğrendim ki... Öğrenmeyenlerle öğreneneler bir birini zor anlarlar.
Subscribe to:
Posts (Atom)
